Η Ιωάννα Φο μιλάει στην ομάδα του Greeco για την επιχειρηματικότητα, και τις νέες εξελίξεις στον χώρο της τεχνολογίας, τους Financial Greeks και τα social media. Ταυτόχρονα αναφέρεται στη γυναικεία επιχειρηματικότητα και στις ιδιαίτερες προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει μία γυναίκα επιχειρηματίας.
Η Ιωάννα είναι επιχειρηματίας ενώ ταυτόχρονα ασχολείται με τα social media, έχοντας δημιουργήσει το δικό της κοινό. Μέσω των Financial Greeks δίνει χρήσιμες οικονομικές και επιχειρηματικές συμβουλές.
Πως ξεκίνησες το ταξίδι σου στο χώρο της επιχειρηματικότητας; Ποια ήταν η αφορμή για να ξεκινήσεις τη δική σου εταιρεία;
Το ταξίδι στον χώρο της επιχειρηματικότητας για εμένα ξεκίνησε σχετικά νωρίς, στα 19 μου περίπου. Σαφώς απέτυχα. Μετά προσπάθησα ξανά στα 23 προς 24 μου. Απέτυχα ξανά. Και ΝΑΙ τώρα μπορεί να τα λέω εύκολα, ωστόσο τότε ήταν πολύ δύσκολο συναισθηματικά να το διαχειριστώ.
Με τον καιρό όμως καταλαβαίνεις πως η αποτυχία δυστυχώς είναι από τα πρώτα βήματα και τα πρώτα σκληρά μαθήματα. Εγώ δεν τα πήρα αυτά τα μαθήματα εύκολα. Μετά την δεύτερη αποτυχία «αποφάσισα» πως η επιχειρηματικότητα δεν είναι για μένα. Προσπάθησα να εργαστώ σε διάφορες εταιρείες και ευχαριστώ τους ανθρώπους που με δέχτηκαν στις εταιρείες τους (ούτε αυτό ήταν εύκολο το 2014 μέσα στην κρίση). Αλλά σε ένα εξάμηνο ήθελα πάντα να φύγω. Ήθελα να παλέψω τις ιδέες μου. Οπότε άντε πάλι από την αρχή, άντε πάλι αποτυχίες, ε και κάποιες επιτυχίες που και που. Και έτσι πορεύομαι στην ζωή μου από τότε.
Με υπομονή και την ηρεμία ότι αποδέχτηκα πως η ζωή μου στο επιχειρηματικό κομμάτι δεν θα είναι σταθερή αλλά είναι οκ γιατί αυτός είναι ο χαρακτήρας μου! Μπορεί και να το αποζητώ!
Η επιχειρηματικότητα είναι ένα «άθλημα» που δεν ταιριάζει σε όλους και όλες. Συμφωνείς με αυτό ή πραγματικά ο καθένας και η καθεμία από εμάς μπορεί να γίνει επιχειρηματίας;
ΝΑΙ αλήθεια το πιστεύω. Όλοι οι άνθρωποι το έχουμε μέσα μας. Μπορούμε να καταφέρουμε ό,τι θέλουμε αν δώσουμε σε αυτό τον απαραίτητο χρόνο και την υποχρεωτική δέσμευση.
Η επιχειρηματικότητα σε «καταναλώνει». Χρειάζεται υπομονή, αντοχή στο ρίσκο, στο άγχος, προσήλωση στον στόχο και ικανότητα να παραβλέπουμε τις δυσκολίες στον δρόμο προς τον στόχο μας.
Γιατί στην Ελλάδα, αν θέλουμε να τα καταφέρουμε, έχουμε τα εμπόδια που μας βάζει το κράτος, όπως η υψηλή φορολογία, η ακριβή ασφάλιση, τα ασαφή νομικά πλαίσια, η αργή απονομή δικαιοσύνης και άλλα, έχουμε όμως και τα ίδια τα εμπόδια που εμπεριέχει το επιχειρείν εξ ορισμού.
Επομένως, ναι, η επιχειρηματικότητα μπορεί να είναι για όλους και όλες ΑΛΛΑ δεν ταιριάζει απαραίτητα σε όλους και όλες. Δεν είναι κουλ να κάνεις επιχειρηματικότητα per se. Κουλ είναι να κάνεις ότι σε ευχαριστεί! Αν σε ευχαριστεί η επιχειρηματικότητα τέλεια. Αν όχι τότε πάλι τέλεια!
Παράλληλα έχεις δημιουργήσει το δικό σου κοινό στα social media. Πως νιώθεις όταν κάποιος σου λέει πως τον βοήθησες μέσα από τα βίντεο σου;
Εντάξει, είναι το ωραιότερο πράγμα!
ΚΑΙ οκ το κατανοώ δεν είμαι ψυχίατρος να αλλάζω όντως ζωές ανθρώπων ούτε γιατρός ή εκπαιδευτικός. ΑΛΛΑ δεν θα ξεχάσω ποτέ από τα διάφορα μηνύματα που έχω λάβει αυτό ενός παιδιού περίπου στην ηλικία μου.
Αλήθεια με συγκινεί ακόμη και σήμερα. Μου έγραψε λοιπόν:
«Ιωάννα, σε ευχαριστώ γιατί μου έβαλες ένα μικρό σκαλάκι να ανέβω, το έκανες αφιλοκερδώς, χωρίς να με ξέρεις, και ψήλωσα λίγο στην ζωή μου»
Ρεεεε το έχω κρατημένο σε screenshot στις φωτογραφίες του κινητού μου και όταν νιώθω ότι δεν αντέχω άλλο απλά το διαβάζω.
Αν τυχαίνει να διαβάζει αυτή την συνέντευξη τον ευχαριστώ. Όπως και όλους τους υπόλοιπους ανθρώπους που μου στέλνουν ενθαρρυντικά μηνύματα. Δεν ξέρετε πόσο με βοηθάει και πόσο σημαντικό είναι για μένα.
Σας ευχαριστώ μέσα από την καρδιά μου.
Χωρίς εσάς δεν θα συνεχίζαμε να μιλάμε για το πόσο απλό είναι τελικά να αγοράσουμε τις μετοχές των εταιριών των οποίων τα προϊόντα καθημερινά χρησιμοποιούμε, ή πως μπορούμε να κάνουμε κι άλλα πράγματα με τα χρήματά μας πέρα από το να τα έχουμε στην Τράπεζα ή να αγοράσουμε ένα κεραμίδι με αυτά! Οι επενδύσεις έχουν εκδημοκρατιστεί. Δεν είναι αποκλειστικό προνόμιο κάποιων πλούσιων εκεί έξω. Μπορούμε πλέον και εμείς να βάλουμε τα χρήματά μας να δουλέψουν για εμάς.
Ας μιλήσουμε για τη γυναικεία επιχειρηματικότητα. Ποιες μοναδικές προκλήσεις πιστεύεις ότι αντιμετωπίζουν οι γυναίκες στην επιχειρηματικότητα, ιδίως στην Ελλάδα; Εσύ ως γυναίκα επιχειρηματίας, ποιες από αυτές χρειάστηκε να αντιμετωπίσεις;
Τώρα μάλιστα, πάμε στα φλέγοντα. Καταρχήν, για να είμαι δίκαιη να πω ότι τα πράγματα έχουν πράγματι αλλάξει προς το καλύτερο αναφορικά με την αναλογικότερη εκπροσώπηση των δύο φύλων στον επιχειρηματικό κόσμο. Πλέον, βλέπουμε πολλές γυναίκες στην λίστα του Forbes με τους πλουσιότερους ανθρώπους στον κόσμο, ενώ και στην ελληνική σχετική λίστα οι γυναίκες είναι πολλές, ίσως και περισσότερες. Για μένα τα μέγιστα προβλήματα είναι:
- ο άνισος μισθός αυτή τη στιγμή (ναι δεν έχει να κάνει με την επιχειρηματικότητα άμεσα ΑΛΛΑ και όμως επηρεάζει)
- και το γεγονός πως ακόμη η Ελληνική κοινωνία παραμένει βαθιά πατριαρχική και το βλέπουμε ακόμη έντονα στην εκπαίδευση, την πολιτική, τον τρόπο που αντιμετωπίζεται η γυναίκα από τα media
Αυτά με τον καιρό αλλάζουν ΑΛΛΑ πρέπει να μιλάμε περισσότερο, να διεκδικούμε περισσότερο, άντρες και γυναίκες μαζί, για πιο δίκαιες συμπεριφορές και για πάταξη της πατριαρχίας όπου βρεθούμε. Κάνει κακό τόσο στις γυναίκες μας όσο και στους άντρες μας. Φτάνει η ματσίλα και ο άντρας κουβαλητής. Δεν χρειάζεται! Έχουμε 2023! Ισότητα, ισονομία και αλληλοσεβασμό χρειαζόμαστε!
Μπορείς να μοιραστείς μαζί μας μια φορά που ένιωσες ότι το φύλο σου έπαιξε σημαντικό ρόλο, θετικό ή αρνητικό, στο ταξίδι σου στην επιχειρηματικότητα;
Ναι μια φορά είχα πάει με έναν συνεργάτη μου σε ένα ραντεβού. Ο «Κύριος» που μας είχε ζητήσει ο ίδιος το ραντεβού γιατί είχαμε κάνει με το agency μου πολύ καλή δουλειά σε έναν γνωστό του και ήθελε να του φτιάξουμε ένα website. Αφού περιμέναμε και 15 λεπτά να τελειώσει κάτι άλλες δουλειές, όταν βγήκε έξω, σηκωθήκαμε και οι δυο μας και μου έφερε το χέρι του στην μούρη μου λέγοντας μου: Οι γραμματείς μπορούν να περιμένουν έξω, δεν χρειάζονται σε αυτό το ραντεβού!
ΣΟΚ. Γιατί ήταν αντιεπαγγελματίας, θρασύτατος, δεν είχε ψάξει καν την ομάδα μας και θεώρησε εκ προοιμίου ότι ήμουν η γραμματέας γιατί είμαι γυναίκα, ενώ ο συνεργάτης μου είναι άντρας. Ε καλά, πληγώθηκε και λίγο ο εγωισμός μου, ας είμαστε ειλικρινείς – άνθρωπος είμαι και εγώ. Αλλά σκεφτείτε ότι το agency ήταν δικό μου!
Ε, αυτό με έκανε πραγματικά να σκυλιάσω. Από τότε άρχισα να κάνω περιεχόμενο και να μιλάω ακόμη πιο δυνατά για την γυναικεία επιχειρηματικότητα. Οπότε από μια τραυματική εμπειρία βγήκε κάτι καλό. Είναι πολλές φορές έτσι η ζωή.
Ποια μέτρα πιστεύεις ότι πρέπει να ληφθούν για την περαιτέρω ενθάρρυνση και υποστήριξη της γυναικείας επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα;
Όπως είπα και προηγουμένως, θεωρώ ότι πράγματι έχουν γίνει βήματα προς αυτή την κατεύθυνση, όπως για παράδειγμα ένα πρόγραμμα της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης, πρώην ΟΑΕΔ, το οποίο έδινε έμφαση και χρηματοδότηση στην γυναικεία επιχειρηματικότητα.
Τέτοια προγράμματα πράγματι ενθαρρύνουν και βοηθούν! Άλλο πρόβλημα που πρέπει να λυθεί, αφορά τα φορτία που δέχονται οι γυναίκες σήμερα από ολόκληρη την κοινωνία και για όλα τα ζητήματα. Να παντρευτεί, να κάνει παιδιά, να τα μεγαλώσει, να έχει το σπίτι όπως πρέπει, να μαγειρεύει, να καθαρίζει. Α και αν προλάβει ας δουλέψει κιόλας!
Δεν υποτιμώ κάποια από αυτές τις ασχολίες, ίσα ίσα είναι ΠΟΛΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ αλλά δεν πρέπει η γυναίκα πλέον να τις επωμίζεται μόνη της. Μιλάμε για ΑΠΕΙΡΕΣ ώρες εργασίας στο σπίτι. Οπότε πρέπει να γίνονται όλα από κοινού με τον ή την σύντροφο σε όλα τα ζευγάρια. Αυτό θα δώσει σε όλες μας χώρο να δούμε αν θέλουμε να κάνουμε και κάτι δικό μας. Ας φύγει πλέον το στίγμα θα κάνεις καριέρα ή οικογένεια. Μια χαρά γίνονται και τα δυο!
Αφήστε που πλέον υπάρχουν και λύσεις με προγράμματα όπως αυτό που λέγεται “νταντάδες της γειτονιάς” και τέθηκε πρόσφατα σε εφαρμογή, με προγράμματα όπως οι παιδικοί σταθμοί και τα νηπιαγωγεία μέσα σε ιδιωτικές εταιρίες, με λίγη περισσότερη ισότητα στις υποχρεώσεις των ανθρώπων, με κάποιο βοήθημα της μητρότητας κτλ. Πάντως, και πάλι πιστεύω ότι είμαστε σε αρκετά καλύτερη μοίρα σήμερα από ότι πριν μερικές δεκαετίες.
Είσαι μέλος των Financial Greeks. Θα ήθελες να μας πεις περισσότερα για αυτή τη συνεργασία;
Οι Financial Greeks είναι ένα εγχείρημα που, για εμένα, γεννήθηκε σε μια βιντεοκλήση με τον Χρήστο Τσούνη, ο οποίος με έπεισε να αφήσω ό,τι κάνω και να ενώσουμε τις δυνάμεις μας προκειμένου το δημιούργημά μας, οι FGs, να κάνει την μεγάλη προσπάθεια να αλλάξει την χρηματοοικονομική και επενδυτική κουλτούρα στην Ελλάδα. Και αν ακούγεται θεωρητικό ή εύκολο, μιλάμε για μια χώρα που μέσα σε 12-13 χρόνια “κάηκε” δύο φορές! Μια από το χρηματιστήριο του ΄99 και μία από την υπερδεκαετή κρίση και τα Μνημόνια. Άρα, οι Financial Greeks έχουν δύσκολη δουλειά, αλλά τα πάμε καλά πιστεύω και η συνεργασία όλων των εμπλεκομένων είναι παραπάνω από υποδειγματική.
Υπάρχει κάποια εξέλιξη στον κόσμο των επιχειρήσεων που αυτή την περίοδο σε «εξιτάρει»; Θα ήθελες να μας μιλήσεις για αυτή;
Επειδή μου αρέσει να λέω πάντα κατιτίς παραπάνω, θα πω δύο εξελίξεις. Μια προφανή και μία που δεν την πιάνει εύκολα ο νους μας. Η πρώτη είναι, φυσικά, η τεχνητή νοημοσύνη που έχει τελευταία επικρατήσει και δημιουργεί πανικό. Δεν θα κρύψω ότι σε μερικά πράγματα φοβάμαι λίγο τι θα αλλάξει, τι θα αποχαιρετίσουμε για πάντα, ποια επαγγέλματα θα εξαφανιστούν, τι κίνδυνοι υπάρχουν! Από την άλλη, σε πόσα πράγματα θα γλιτώσουμε χρόνο και χρήμα, πόσα θα αυτοματοποιηθούν πλήρως και τι καινούριες επαγγελματικές ευκαιρίες θα προκύψουν είναι από τα θετικά που έχουμε να περιμένουμε.
Η δεύτερη εξέλιξη που έχει περάσει στα ψιλά επειδή ήρθε ως φυσικό επακόλουθο της απόλυτης επικράτησης του Ιντερνετ παντού, είναι ο εκδημοκρατισμός των επενδύσεων. Και εξηγούμαι. Τώρα, από όπου είμαι στον πλανήτη, μπορώ να ανοίξω το κινητό μου και να αγοράσω ένα κομμάτι της Apple, της Microsoft ή όποια άλλη επένδυση θέλω να κάνω. Εγώ, η Ιωάννα από την Ελλάδα, μπορώ να “κάθομαι” στο ίδιο τραπέζι και να συναποφασίζω με τον Elon Musk ή τον Bill Gates. Τα δικά μου χρήματα και όλων των άλλων ανθρώπων ανά τον κόσμο, συνδιαμορφώνουν τις εξελίξεις αυτού του κόσμου! Ναι εγώ που έχω λιγότερα είναι και μικρότερη η επιρροή μου αλλά και πάλι! Πριν 10 χρόνια ούτε να το σκεφτούμε μπορούσαμε!
Ποια είναι η συμβουλή που θα έδινες σε κάποιον που θέλει να ξεκινήσει τη δική του επιχείρηση;
Εγώ είμαι πάντα αυτή που θα δημιουργήσει τον ενθουσιασμό, θα φωνάζει, θα δίνει κουράγιο και τα συναφή. Αλλά τα δικά μου ενθαρρυντικά λόγια ή τα καλά λόγια των ανθρώπων γύρω μας δεν φτάνουν. Χρειαζόμαστε, μια καλή ιδέα, ένα καλό λογιστικό και δικηγορικό γραφείο απαραίτητα, καλούς προμηθευτές, πολλές ώρες απλήρωτης εργασίας στην αρχή αφού θα εργαζόμαστε για εμάς και δεν θα πληρωνόμαστε σίγουρα ανάλογα, σωστή διαχείριση εσόδων-εξόδων και υπομονή.
Α και να έχουμε την βεβαιότητα πως το πρώτο διάστημα δεν θα παίρνουμε τίποτα από την επιχείρηση, μόνο θα βάζουμε, χρήματα και κόπο. Αν μετά από όλα αυτά η ιδέα ακούγεται ακόμα δελεαστική, τότε συγχαρητήρια, μάλλον είστε φτιαγμένοι και φτιαγμένες για επιχειρηματίες! Σας καλώς ορίζω στο κλαμπ μας! <3!
Θα ήθελες να μοιραστείς μαζί μας κάποια από τα μελλοντικά σου σχέδια;
Αλήθεια έχουμε τόσα πράγματα που σκεφτόμαστε που νομίζω χρειάζεται ξεχωριστή συνέντευξη. Αλλά θα το κάνουμε σύντομα ελπίζω ξανά. Και επίσης πολλά από τα επόμενα βήματά μου τα ανακοινώνω πάντα στα Social Media μου, κυρίως Instagram και Youtube! Οπότε βρείτε με και εκεί για να τα λέμε καθημερινά!
Α και εννοείται παιδιά στο newsletter μου! Καθημερινά προγράμματα, επιδοτήσεις και τα οικονομικά νέα της Ελλάδας με απλά λόγια μέσα σε 3 λεπτά!
Διαβάστε επίσης – Ο Χρήστος Τσούνης μιλάει για την επιχειρηματικότητα, τη σημασία των οικονομικών γνώσεων και το ΑΙ
